Ekshumacja żołnierza POW na polach Stasina

Informację o ekshumacji w dniu 10 sierpnia 2020r. z grobu wojennego żołnierza Polskiej Organizacji Wojskowej Emila Brzozowskiego, który poległ w 1915 r., możemy znaleźć na stronie internetowej IPN w Lublinie. Grobem który znajdował się na polach Stasina przez wiele lat opiekowali się uczniowie naszej szkoły.

W ekshumacji, którą prowadziła firma Czarnik&Czarnik, udział wzięli przedstawiciele rodziny zmarłego oraz naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Lublinie dr hab. Jacek Romanek wraz z pracownikami.

W wyniku prac ekshumacyjnych zostały odnalezione szczątki ludzkie, które w obecności rodziny oraz ks. prof. dr hab. Andrzeja Szostka, złożono do grobu na cmentarzu przy ul. Białej w Lublinie. Również płytę z pierwotnego miejsca pochówku przeniesiono na grób na tym cmentarzu.

Prace zostały sfinansowane przez OBUWiM IPN w Lublinie.

Emil Brzozowski ps. Emil- urodził się w 1892 r. w Hrubieszowie (w materiałach jako data ur. figuruje również 30 lipca 1893 r). W 1914 r. wstąpił do formującej się w Lublinie Polskiej Organizacji Wojskowej, w grudniu tego samego roku – do Oddziału Lotnego Wojska Polskiego w Lublinie. W styczniu 1915 r. otrzymał rozkaz zorganizowania na Chełmszczyźnie obwodu POW, a także ośrodka czynnego oporu. Przeprowadził szereg akcji dewastacyjnych, głównie na trasie kolejki Chełm – Zamość. Następnie przeniósł się do Lublina, rozszerzając działalność na powiat lubelski. Po wytropieniu jego miejsca zamieszkania na Rurach, urządzono nocną zasadzkę, z której udało mu się zbiec pomimo, że został ranny. Na leczenie wyjechał do Warszawy. Po powrocie do zdrowia i Lublina otrzymał komendę organizacji wiejskich Okręgu Lubelskiego POW. W swej nowej kwaterze na Sławinku zorganizował skład broni krótkiej i długiej, materiałów rysunkowych i „bibuły”. Jego oddziały niszczyły połączenia telefoniczne i telegraficzne, a także mosty na trasie kolejowej Motycz – Annopol. W tym czasie był aktywnie poszukiwany przez Rosjan. W połowie lipca 1915 r. zginął w obławie „rozsiekany szablami przez Kozaków”.

Pośmiertnie został odznaczony krzyżem Virtuti Militari (1922 r) oraz Krzyżem Niepodległości z Mieczami (1931r.).

1.W biogramie wykorzystano materiały Wojskowego Biura Historycznego oraz art. Piotra Głuchowskieg-Fedirko Emil Brzozowski ps. Emil, żołnierz Oddziałów Lotnych Wojska Polskiego POW, w: Jastków 1915. W setną rocznicę bitwy, red. C. Taracha.

2.W tekście wykorzystano informacje i fotografie ze strony internetowej IPN w Lublinie: https://lublin.ipn.gov.pl/pl5/aktualnosci/105893,Ekshumacja-zolnierza-POW-Stasin-10-sierpnia-2020.html?fbclid=IwAR0OZo8qjPYnty0rdUaYJ-dEAnRvE577phJbS78mqfsKarfNlW-qk4JuZA0

3. Zamieszczone fotografie wykonała Pani Sylwia Kostyra z IPN w Lublinie.